بسته بندی نقش مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می کند و به طور بی سر و صدا عملکرد دوگانه محافظت از محصولات و ارتباط هویت آنها را انجام می دهد. در حالی که بسیاری از مصرف کنندگان ممکن است اهمیت بسته بندی را نادیده بگیرند، تأثیر آن بر محیط زیست، درک برند و ایمنی محصول غیرقابل انکار است. بسته بندی اقلام مختلف یکی از اولین کارها برای بازاریابی و معرفی محصولات می باشد. وقتی قصد خرید داریم مسلماً به همه مواردِ کالایی که می خواهیم خریداری کنیم، توجه کرده و نسبت به هزینه ای که می خواهیم بپردازیم بهترین گزینه را انتخاب می نماییم.بسته بندی نیز یکی از مواردی می باشد که موجب جلب توجه بسیار می باشد و هرچه بسته بندی مناسب و دلنشین‌تری را بتوانیم برای محصول خود ایجاد نماییم مسلماً در جذب مشتریان تأثیر بسیار مثبتی خواهد داشت. بسته بندی در کل مقوله ای بسیار مهمی است و برای فروش موفق کالا هرگز نباید به آن کم توجهی شود و حتی باید از آن به عنوان یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند استفاده شود.برای کاهش ضایعات بسته بندی باید به چاپ بسته بندی محصول و نوع بسته بندی دقت لازم بشود و تا جایی که امکان دارد حجم بسته بندی محدود گردد تا ضایعات آن نیز کاهش پیدا کند.

بسته بندی

بسته بندی اقلام مختلف یکی از اولین کارها برای بازاریابی و معرفی محصولات می باشد. وقتی قصد خرید داریم مسلماً به همه موارد کالایی که می خواهیم خریداری کنیم، توجه کرده و نسبت به هزینه ای که می خواهیم بپردازیم بهترین گزینه را انتخاب می نماییم.
بسته بندی نیز یکی از مواردی می باشد که موجب جلب توجه بسیار می باشد و هرچه بسته بندی مناسب و دلنشین‌تری را بتوانیم برای محصول خود ایجاد نماییم مسلماً در جذب مشتریان تأثیر بسیار مثبتی خواهد داشت.

طراحی بسته بندی در کل مقوله ای بسیار مهمی است و برای فروش موفق کالا هرگز نباید به آن کم توجهی شود و حتی باید از آن به عنوان یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند استفاده شود. افراد هنگام خرید محصولات مورد نظرشان، از بین محصولات مشابه آن که بسته بندی شیک تر، محکم تر و جذاب تری دارد را انتخاب می کنند هر چند مجبور باشند بهای بیشتری برای آن بپردازند.

بسته بندی از زمان شروع فروتنانه خود به عنوان وسیله ای برای محافظت از کالاها در طول حمل و نقل، راه طولانی را پیموده است. در حالی که عملکرد در درجه اول اهمیت قرار دارد، بسته بندی مدرن اهداف متعددی از جمله بازاریابی، هویت برند و به طور فزاینده ای مسئولیت زیست محیطی را انجام می دهد. با آگاهی بیشتر جامعه از تأثیرات زیست محیطی بسته بندی، صنعت در حال تغییر قابل توجهی به سمت پایداری است.

در عصر صنعتی، افزایش تولید انبوه منجر به استفاده گسترده از موادی مانند شیشه، فلز و پلاستیک برای بسته بندی شد. این مواد دوام، تطبیق پذیری و توانایی تولید انبوه ظروف استاندارد را ارائه می کردند. بسته بندی اغلب اولین نقطه تماس بین مصرف کننده و محصول است که آن را به ابزاری قدرتمند برای برندسازی و بازاریابی تبدیل می کند. طرح ها، آرم ها و رنگ های چشم نواز می توانند هویت و ارزش های یک برند را به اشتراک بگذارند و بر تصمیمات خرید در بازارهای شلوغ تأثیر بگذارند.

علاوه بر این، بسته بندی نقش مهمی در انتقال اطلاعات محصول، از جمله مواد تشکیل دهنده، ارزش های تغذیه ای و دستورالعمل های استفاده ایفا می کند. بسته بندی شفاف و آموزنده به مصرف کنندگان کمک می کند تا انتخاب های آگاهانه داشته باشند و بین برندها و مشتریان اعتماد ایجاد کند. در حالی که بسته بندی مزایای متعددی را به همراه داشته است، تأثیرات زیست محیطی آن در دهه های اخیر به یک نگرانی فزاینده تبدیل شده است. استفاده گسترده از پلاستیک های یکبار مصرف، بسته بندی بیش از حد، و شیوه های ناکافی مدیریت زباله به آلودگی و تخریب محیط زیست کمک کرده است. در پاسخ به این چالش ها، صنعت بسته بندی در حال تغییر پارادایم به سمت پایداری است. تولیدکنندگان در حال بررسی مواد جایگزین مانند پلاستیک های زیست تخریب پذیر، بسته بندی های کمپوست پذیر و پلیمرهای گیاهی هستند که وابستگی به سوخت های فسیلی را کاهش داده و آسیب های زیست محیطی را به حداقل می رساند.

در نتیجه بسته بندی از یک وسیله ساده برای محافظت از کالاها به یک ابزار چندوجهی تبدیل شده است که عملکرد، بازاریابی و پایداری را در بر می گیرد. همانطور که مصرف کنندگان نسبت به محیط زیست آگاه تر می شوند، تقاضا برای راه حل های بسته بندی پایدار همچنان در حال رشد است. با پذیرش نوآوری و اتخاذ شیوه های دوستدار محیط زیست، صنعت بسته بندی می تواند نقش مهمی در ساختن آینده ای پایدارتر برای نسل های آینده داشته باشد.

برای کاهش ضایعات بسته بندی باید به چاپ بسته بندی محصول و نوع بسته بندی دقت لازم بشود و تا جایی که امکان دارد حجم بسته بندی محدود گردد تا ضایعات آن نیز کاهش پیدا کند.
از نکات مهم دیگر در بسته بندی اینست که مواد بسته بندی بهتر است متناسب با مواد زیست محیطی و قابل بازیافت باشند.

انواع بسته بندی

بسته بندی پلاستیکی

بسته بندی شیشه ای

بسته بندی فلزی

بسته بندی پاکتی

بسته بندی پلاستیکی

پلاستیک دارای ترکیباتی با زنجیرۀ طولانی می باشد که بوسیله پلیمریزاسیون ترکیبات ساده که منومر نام دارد شکل گرفته و در دو دسته قرار می گیرند:

ترموست‌ها

این نوع از پلاستیک ها با گرما، نرم می شوند و بعد از اینکه سرد شدند دیگر تحت تاثیر گرما قرار نمی گیرند تا وقتی که در دمای بالا بسوزند.
این مواد مقاومت بالایی در برابر اکسیداسیون، روغن‌ها و چربی دارند و شفاف و بی بو هستند به همین علت در صنایع بسته بندی مواردی همچون آب آشامیدنی و مصارف پزشکی و دارویی کاربرد فراوان دارد؛ از موارد دیگر کاربرد ترموست‌ها آسترِ پوشش داخلی قوطی بسته بندی می باشد.

ترموپلاست‌ها

ترموپلاست ها از انواع پلاستیک هستند ک با گرما نرم شده و در اثر کاهش حرارت سخت می گردند. ترمو پلاست ها دارای مزیت های زیادی هستند از جمله اینکه در برابر ضربه، کشش، سایش و خراش مقاومت داشته و در بسته بندی های مختلف کاربرد فراوان دارند از جمله:

-برای ساخت جعبه های شفاف
ساخت جعبه جواهرات
-چاپ جعبه و بشکه برای بسته بندی مواد غذایی
-بسته بندی لوزم آرایش
-بطری‌های بادی
-بسته بندی روغن‌ها و چربی‌ها
-بسته بندی گازوئیل
-بسته بندی نوشابه
-بسته بندی شامپو

بسته بندی پلاستیکی دارای مزایای فراوانی می باشد از جمله:

-بسته بندی پلاستیکی دارای قابلیت شکل پذیری در دستگاه‌های اتوماتیک می باشند.
-بسته بندی پلاستیکی دارای وزن کمی می باشد و برای حمل و نقل گزینه مناسبی است.
-بسته بندی پلاستیکی دارای هزینه به صرفه اقتصادی است.
-بسته بندی پلاستیکی در برابر بیشتر مواد با خاصیت قلیایی و اسیدی مقاوم می باشند.
-برای شکل دهی پلاستیک‌ها در بسته بندی نیاز به انرژی کمتری نسبت به شیشه و فلزات است.
-احتمال نشت مایعات در بسته بندی پلاستیکی کم است.
-پایداری شیمیایی در پلاستیک‌ها زیاد می باشد.
-با اضافه نمودن افزودنی های مجاز به پلاستیک می توان خصوصیات پلاستیک را ارتقاء داد.
-پلاستیک‌ها اصولاً دارای خاصیت بازیافت و استفاده مجدد بجز در موارد معدود را دارند.
-بسته بندی پلاستیکی دارای قابلیت چاپ و نمای خوب و شکیل می باشند.

البته بسته بندی پلاستیکی دارای ایراداتی است از جمله:

-بیشتر پلاستیک ها در برابر اشعه UV  حساس می باشند و ممکن است مشکلاتی مانند شکنندگی و یا بروز بیماری‌ها را ایجاد نمایند. البته مواد افزودنی‌ای موجود است ( مانند پلاستی‌سایزر) که موجب افزایش قابلیت‌هایی مانند انعطاف و مقاومت پلاستیک در برابر اشعه ماوراء بنفش می شود.
-از پلاستیک‌ها نمی توان در دماهای بالا استفاده نمود.
-پلاستیک ممکن است در تماس با مواد غذایی به آنها منتقل شود.

بسته بندی شیشه ای

از قدیمی‌ترین نوع بسته بندی همین ظروف شیشه ای هستند؛ و از قدیم الایام ساخت بطری شیشه ای به عنوان یکی از موارد مهم در صنعت بسته بندی محسوب می شده است.
دلیل آن نیز مشخص می باشد زیرا:
-شیشه از نظر شیمیایی خنثی است و همچنین با چیزی که در درون خود بسته بندی می کند واکنش شیمیایی نمی دهد و مزۀ محصول در صنایع غذایی وقتی در آن قرار گرفت و بسته بندی شد تغییری پیدا نمی کند.
-شیشه غیر قابل نفوذ است و همچنین بویی ندارد و کاملاً بهداشتی می باشد.
-ظروف شیشه ای دارای استحکام مناسب هستند.
-ظروف شیشه ای را می توان در شکل‌های متنوع و رنگ های مختلف ایجاد نمود.
-شیشه شفاف است و بعد از بسته بندی آن چیزی که در درون خود قرار دارد را نشان می دهد.

اما بسته بندی شیشه‌ای نیز باید بگونه ای باشد که بتواند در بازار رقابتی عمل کند و همچنین نیازهای مصرف کننده نهایی را پاسخگو باشد.

البته بسته بندی با شیشه دارای ایراداتی نیز می باشد از جمله اینکه:

-بسته بندی با شیشه وزن زیاد دارد و موجب می شود که هزینه حمل و نقل بالا برود.
-در بسته بندی با شیشه احتمال شکستن بسته بندی وجود دارد و دربرابر شوک های حرارتی و ضربه های خارجی آسیب پذیر است.
-در بسته بندی با شیشه احتمال این وجود دارد که قسمتی از شیشه خورده و به مواد غذایی منتقل گردد.

بسته بندی فلزی

در بسته بندی فلزی از دو دسته مواد استفاده می شود، موادی که در ساختمان اصلی ظروف بسته بندی استفاده می شود و موادی که برای مقاوم نمودن بسته در برابر خوردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد اولیه ای که در بسته‌بندی‌های فلزی استفاده می شود عبارتند از قلع، آهن، نیکل، روی و سرب که بصورت مواد خام معدنی استخراج می شوند و طی فرآیندهایی تغلیظ بهره برداری می شوند.
مثلاً از فلزات آلومینیوم و مقدار کمی روی و آهن برای تهیه نمودن ظروف آشپزخانه استفاده می شود که دارای مقاومت زیاد در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی می باشد و همچنین برای افزایش مقاومت در برابر زنگ زدگی مقادیری به آن منگنز اضافه می شود.
همچنین برخی از صابون‌ها و مواد پاک کننده اسیدیتۀ ضعیف هستند که برای بسته بندی از فویل آلومینیومی استفاده می نماید. از فولاد نیز برای تهیه ظروف و بشکه استفاده می شود.

قوطی های فلزی دارای مزیت‌هایی هستند مانند:

-بسته بندی فلزی در برابر ضربه های خارجی دارای مقاومت است.
-قوطی‌های فلزی در برابر حرارت بالا یا استریلیزاسیون بالا از خود مقاومت نشان می دهند.
-در برابر نفوذ آب، اکسیژن و رطوبت، بسته بندی فلزی دارای مقاومت می باشد.
-خاصیت مسموم کنندگی بسته بندی فلزی بسیار کم است.

البته بسته بندی فلزی دارای معایبی نیز می باشد که در ادامه آنها را عنوان می کنیم:

در بسته بندی فلزی اتفاق خوردگی در مقایسه با سایر مواد اولیه بسته بندی دیگر کمی سریعتر اتفاق می افتد و همچنین هیدروژنی که در قوطی آزاد می شود موجب باد کردن قوطی فلزی و سوراخ شدن آن می شود. خوردگی‌ای که برای مواد غذایی در بسته بندی‌های فلزی اتفاق می افتد سبب تغییر رنگ و کاهش ویتامین های درون قوطی کنسرو می شود.

پاکت های کاغذی برای بسته بندی

پاکت‌های کاغذی دارای انواع ابعاد، اشکال، نوع کاغذ و تعداد لایه و ... می باشند. از انواع پاکت بسته بندی می توان به پاکت دارو، پاکت کاتالوگ، پاکت پول، انواع shopping bag و انواع بسته بندی کاغذی اشاره نمود.

بسته بندی کاغذی با توجه به تعداد لایه‌های تشکیل دهندۀ آن می تواند شامل نمونه های زیر باشد:

-پاکت های یک لایه مانند پاکت نامه

-پاکت های چند لایه مانند پاکت سیمان

انواع بسته بندی از جنبه مصرفی آن

بسته بندی اولیه (مصرفی): در این نوع بسته بندی کالا بدون هیچ واسطه ای در بسته بندی جای داده می شود.

بسته بندی ثانویه: بسته بندی است که بعد از استفاده از کالا، در آن انداخته می شود.

بسته بندی ثالث: این نوع بسته بندی بیشتر برای حمل و نقل، نگهداری و شناسایی کالا مورد استفاده قرار می گیرد.

اهمیت بسته بندی

بسته بندی شاید در کشورِ ما هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده باشد؛ اما علم بسته بندی و تأثیر آن در فروش قابل انکار نیست زیرا بسته بندی باید متناسب با کالا باشد و آسیبی به کالا وارد نکند و همچنین از کالا در برابر صدمات و آسیب‌های گوناگون نیز محافظت کند.
بسته بندی مناسب و جذاب قطعاً در سود آوری و افزایش فروش برای آن مجموعه تأثیر مستقیم می گذارد و موجب افزایش فروش می شود.

انواع چاپ بسته بندی

برای بسته بندی می توان از انواع چاپ افست، چاپ فلکسو و چاپ سیلک استفاده نمود.

چاپ افست برای بسته بندی

شما حتماً تا به حال کارتن‌های رنگی و زیبا که دارای طراحی و چاپ متناسب با آن می باشد را مشاهده کرده اید، برای چاپ این نوع بسته بندی از چاپ افست استفاده می شود. چاپ افست یکی از قدیمی‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های چاپ است. از ابزارهای مخصوص چاپ افست زینک، پلیت و فیلم می باشند.  

چاپ فلکس

مورد استفاده این نوع چاپ بیشتر برای بسته بندی است؛ و دارای صفحه ای انعطاف پذیر و برجسته از جنس ژلاتین و یا پلاستیک است که به آن کلیشه می گویند و به سیلندر دستگاه چاپ چسبانده شده و فرآیند چاپ فلکسو تقریباً شبیه چاپ افست می باشد.
از چاپ فلکسو برای انواع مدیاهای غیر متخلخل و انواع فیلم‌های پلیمریِ بسته بندیِ مواد غذایی و لیبل های پشت چسبدار استفاده می شود.

چاپ سیلک

برای چاپ سیلک از پارچه توری ابریشمی با سوراخ‌های بسیار ریز استفاده می شود و این توری در یک قاب ثابت قرار می گیرد و این قالب توری شابلن و یا کلیشه می گویند.
البته چاپ سیلک نیز دارای انواع مختلف می باشد مانند:

چاپ معمولی
چاپ با لاک برجسته آبی
چاپ پلاستی زول
چاپ ترام

0 نظر